de tuindorpcollecties (1998)

de tuindorpcollecties in tuindorp de kievit in tilburg zijn samengesteld om de bewoners van het tuindorp met een veelheid van bomen en struiken in contact te brengen, iets van verwantschappen om te duiden en om te laten zien met hoeveel planten de mensen, overal in de wereld direct contact hadden. dat wil zeggen dat alle planten en bomen die door de mensen gebruikt werden, een rol in hun leven speelden. de collecties hebben de functie om aan te moedigen tuinen veelzijdig te beplanten en ook om ervoor te zorgen, dat men weet met wat voor planten men omgaat en hoe ze heten. de namen van planten zijn van belang voor onze communicatie. daarmee kunnen we elkaar vertellen over onze ervaring met planten, kunnen we erover lezen en zo onze gemeenschappelijke kennis en ervaring uitbreiden.

we hebben veel vergeten in onze cultuur. vele verbindingen met de natuur en de plantenwereld hebben we verloren laten gaan. toch zijn de planten de basis van al het menselijk en dierlijk leven en kunnen we zonder planten niet bestaan. voedsel, medicijnen en drugs komen uit de plantenwereld. we leven in een wijde open wereld, waar veel uitgewisseld wordt; mensen, kennis, ervaring, muziek, technieken. we dansen op elkaars ritme, we leven in tuinen mel elkaars planten, waarbij we vaak de planten vergeten zijn waartussen we oorspronkelijk leefden. we weten vaak niet met welke planten uit andere landen we ons omringen en wat ze voor anderen betekenden. daarom deze kleine gids over een stadsdeel, een stedelijk biotoop, die iets laat zien over de planten waartussen men woont en leeft. de 'tuindorp collecties' tonen slechts een kleine keuze uit duizenden in- en uitheemse bomen en struiken.

wanneer u in uw tuin planten zet, doe dat dan bewust! weet welke planten het zijn, waarom u ze wilt en vooral wat voor verzorging ze von u verlangen. inheemse planten of van ver weg, een brabantse tuin of een chinese tuin, het is allemaal mogelijk, het is een vrije keus. wees creatief, zoek naar veelvoud, want veelvoud is een aspect van de rijkdom van de natuur.

ons woord tuin hangt samen met het duitse woord zaun, het hek rondom de tuin. tuin, middelnederlands: tuun, thuun, tuyn, tuen, oudfries, oudengels en oudnoors: tun, oudhoogduits: zun, betekent het vlechtwerk van teen, twijgen c.q. de daardoor afgesloten ruimte. de omrastering heet ook wel hek, een woord dat samenhangt met heg, haag, duits: hecke. zo is de tuin een ruimte die omgeven is door een heg of hek, die het karakter van de tuin uitmaakt: beschut en beschermd voor invloeden van buiten. een tuin is geen tegelveld of cementplaat: de heg van de tuin omgeeft leven! in de oude voorstellingen van het paradijs overweegt het karakter van een tuin. er waren planten en dieren, een overvloed aan eten en vooral schoonheid, rust en vrede.

maar, wat heeft dit met kunst te doen. 'kunst' kent vele definities en is toch een vrij gebied gebleven. wat mij betreft heeft kunst te maken met bewust zijn en bewustwording. het heeft ook te maken met wat we van ons leven en van onze werkelijkheid maken. zo kan iedereen kunstenaar zijn. zo kunnen we ook tesamen de grens tussen kunst en niet-kunst opheffen!

herman de vries

source: herman de vries, 'inleiding', in De tuindorpcollecties (Stichting Bronzen Beverfonds : Tilburg / Mondriaan Stichting : Amsterdam 1998) 2-3.